Afhandeling signalen over kinderopvang grotendeels op orde

Dat mogelijk niet alle signalen terechtkomen bij gemeenten en GGD’en, zou kunnen komen door de beperkte informatieverstrekking bij gemeenten en GGD’en. Daardoor is het mogelijk niet voor alle melders duidelijk waar en hoe ze dit moeten doen. Ook op andere terreinen zijn mogelijkheden voor verbetering, zoals een goed werkend registratiesysteem. 

Signalen ontvangen en signalen afhandelen

Over het algemeen geven gemeenten en GGD’en aan dat zij binnenkomende signalen snel en zorgvuldig oppakken. Dit is een hoopgevende uitkomst van het onderzoek. Tegelijkertijd ziet de inspectie ook risico’s. De inspectie heeft sterke aanwijzingen dat niet alle signalen over de kinderopvang de GGD of gemeente bereiken. Het blijkt namelijk niet voor iedereen die signalen wil melden eenvoudig om gemeenten en GGD’en te vinden. Ook zijn er ontwikkelkansen bij gemeenten en GGD’en als het gaat om de registratie van signalen en het opstellen van werkafspraken en richtlijnen. De inspectie benadrukt het belang om het signalenproces te verbeteren. Het proces moet toegankelijk zijn voor alle doelgroepen en zijn voorbereid op de groei van signalen. Hierdoor blijft een adequate afhandeling van signalen gewaarborgd. Dit vraagt om een gezamenlijke inzet van (landelijke) toezicht- en handhavingspartijen en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. 

3 verbeterpunten

Uit het onderzoek komen 3 verbeterpunten naar voren, hieronder opgesomd in volgorde van belangrijkheid: 

1. Investeer in duidelijke informatieverstrekking over het signalenproces richting potentiële melders

Een aanzienlijk aantal GGD'en en gemeenten geven aan dat ze mogelijk niet goed vindbaar zijn voor potentiële melders van signalen. Het is belangrijk dat zij bekendheid gaan geven aan hun rol als meldpunt en potentiële melders goed informeren over hoe ze signalen kunnen indienen. 

2. Investeer in een goed werkend registratiesysteem voor signalen

Een goede registratie is belangrijk voor een effectieve afhandeling van signalen. Veel GGD’en zijn genoodzaakt om met meerdere systemen te werken. Dit kan leiden tot verwarring en inconsistentie. Een goed werkend registratiesysteem kan gemeenten en GGD’en ondersteunen bij de afhandeling van signalen. Een logische keuze voor een dergelijk systeem is de Gemeenschappelijke Inspectieruimte (GIR), aangezien de meeste GGD’en en gemeenten vertrouwd zijn met dit registratiesysteem.

3. Formuleer (landelijke) denklijnen voor de inrichting van het signalenproces

Goede werkafspraken of richtlijnen voor het signalenproces kunnen bijdragen aan het efficiënt en effectief afhandelen van signalen en meer uniformiteit in de aanpak. Meerdere GGD’en geven aan dat zij geen werkafspraken of richtlijnen hebben voor de registratie, beoordeling en de uitvoering van vervolgonderzoeken. Het invoeren hiervan kan in veel gevallen bijdragen aan een meer gestroomlijnde en effectieve werkwijze. Naast regionale afspraken, kan ook een landelijke denklijn behulpzaam zijn.

De uitgebreide toelichting van deze verbeterpunten kunt u lezen in het themarapport Signalen over de kinderopvang. 

Waarom onderzoek naar afhandeling signalen?

De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op de gemeentelijke taken voor toezicht en handhaving op de kinderopvang. Hierbij hoort ook het uitvoeren van stelselonderzoek dat gericht is op belangrijke thema’s, zoals de werkwijze van GGD’en en gemeenten als zij signalen binnenkrijgen. Een goed werkend signalenproces is een belangrijk onderdeel van toezicht op de kinderopvang. Deze signalen geven namelijk inzicht in de mogelijke risico’s op een locatie. Door te reageren op signalen die binnenkomen, kunnen mogelijke problemen in een vroeg stadium worden geïdentificeerd en aangepakt. Met dit onderzoek heeft de inspectie meer inzicht gekregen in de ontvangst en verwerking van signalen bij gemeenten en GGD’en.