Nieuwsbrief inspectie: De versterking van ons toezicht

De komende jaren versterken we als inspectie ons toezicht in het funderend onderwijs en het mbo. De belangrijkste aanleiding hiervoor is dat de basisvaardigheden van leerlingen en studenten de afgelopen jaren onder druk staan. Ook in De Staat van het Onderwijs 2023 constateren we dit weer.

Het kabinet deelt deze zorgen, zoals blijkt uit het coalitieakkoord en de Kamerbrieven uit november 2022 en april 2023. Daarom stelde het ook een Masterplan basisvaardigheden op met maatregelen om de basisvaardigheden van leerlingen en studenten te verbeteren. 

Op basis van de gedeelde zorgen over de onderwijskwaliteit werken we aan verschillende aanpassingen van het toezicht. De invoering doen we stap voor stap en met oog voor wat er speelt in het onderwijs. We betrekken ook het veld bij verschillende ontwikkelingen.

De aanpassingen zijn globaal in 3 lijnen in te delen:

1. Verbeteren basisvaardigheden en sociale veiligheid
   We richten de inhoudelijke focus van het toezicht meer op de basisvaardigheden en de sociale veiligheid.
2. Een betere balans tussen scholen/opleidingen, besturen en het stelsel
   Hier gaat het over de vraag wáár we toezicht houden. Het blijft belangrijk om ons in het toezicht te richten op besturen. Tegelijkertijd hebben we de afgelopen jaren gemerkt dat we iets missen als we te weinig op scholen komen. Daarom willen we meer balans tussen het toezicht op bestuur, school/opleiding en stelsel, waarbij onze toezichtactiviteiten elkaar versterken. Bijvoorbeeld met steekproefonderzoeken op scholen. Zo krijgen we met zijn allen ook een beter beeld van hoe het onderwijs in Nederland ervoor staat.
3. Sneller ingrijpen waar nodig
   Ook verandert onze manier van toezicht houden: we willen sneller kunnen ingrijpen als dat nodig is, zodat tekortkomingen sneller hersteld kunnen worden. Dit is in het belang van leerlingen en studenten. 

Standaard Basisvaardigheden nieuw in het onderzoekskader

Het verbeteren van de basisvaardigheden van studenten had altijd al onze aandacht in het toezicht. Vanaf 1 augustus 2023 leggen we er extra focus op met een aparte standaard in de onderzoekskaders. 

In deze nieuwe standaard Basisvaardigheden (OP0) kijken we bij een opleiding naar de uitvoering van het onderwijs op Nederlandse taal, rekenen en burgerschap. Het gaat erom dat er op opleidingsniveau bewuste keuzes gemaakt worden in het onderwijsprogramma op de basisvaardigheden en dat de opleiding studenten in staat stelt om de benodigde kennis en vaardigheden op de basisvaardigheden eigen te maken. Hierbij baseren we ons op de al bestaande wettelijke voorschriften.

Verder blijft in het onderzoekskader volop aandacht voor de plaats van basisvaardigheden in het bestuur en in de kwaliteitszorg van de opleiding.

De andere onderdelen van het onderwijs blijven vanzelfsprekend ook van groot belang en blijven deel uitmaken van de standaard Aanbod (OP1). 

De aanpassingen zijn nog onder voorbehoud

Om besturen en opleidingen de kans te geven zich voor te bereiden op de nieuwe standaard, zullen we de voorgestelde aanpassingen op onze website plaatsen zodra dat mogelijk is. 

De afgelopen maanden informeerden we u al over een aantal wijzigingen in onze werkwijze. Hierover leest u hieronder meer.

Beleidsregel financiële sancties bij bekostigde onderwijsinstellingen 2022

In onze vorige nieuwsbrief van maart 2023 informeerden we u er al over dat het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap de regels voor financiële maatregelen heeft gewijzigd. We kunnen nu meer variëren in de hoogte van de sanctie. In het funderend onderwijs kunnen we een deel van de bekostiging direct inhouden. Het doel van deze aanpassingen is dat scholen en besturen de tekortkomingen sneller herstellen.

Lees meer over financiele maatregelen bij tekortkomingen

Rapporten instellingsonderzoek vlotter vastgesteld

We verkorten de doorlooptijd van onderzoeksrapporten. Zo willen we besturen en andere betrokkenen, zoals schoolleiders, directeuren en ouders, vlotter kunnen informeren over de uitkomsten van het instellingsonderzoek. Wij vinden het namelijk van belang voor leerlingen en studenten dat problemen zo snel mogelijk onder ogen gezien en aangepakt worden. We kijken waar we zelf sneller onderzoeken kunnen afhandelen. En het bestuur moet voortaan reageren binnen 2 weken na het ontvangen van het conceptrapport. 

Lees meer in de nieuwsbrief van juni 2022