Nieuwsbrief inspectie: digitale geletterdheid in het basisonderwijs - 20 maart 2024

Basisscholen in Nederland zijn zich zeer bewust van het belang van het bevorderen van de digitale geletterdheid van hun leerlingen en hun taak als school daarin. Hoewel scholen er dan ook al veel aan doen, doen ze dat nog niet altijd op basis van een gezamenlijke visie op bestuurs- of schoolniveau en volgens een gestructureerde aanpak. Dat komt mede doordat scholen nog niet goed weten wat er van hen wordt verwacht op het gebied van onderwijs in digitale geletterdheid. Digitale geletterdheid is de combinatie van kennis over digitale technologie en de vaardigheden om hiermee om te gaan. Deze kennis en vaardigheden zijn belangrijk in de samenleving van nu, waarin veel informatie digitaal wordt uitgewisseld.

Lees het gehele nieuwsbericht over de peiling op de website

Leerlingen laten over het algemeen behoorlijk wat zelfvertrouwen zien op het gebied van hun digitale vaardigheden. Zo vinden 8 op de 10 leerlingen zichzelf heel erg goed in het sturen van digitale berichten. Alle leerlingen vinden het leuk om digitale apparaten te gebruiken. We zien in het peilingsonderzoek dat leerlingen wisselend scoren op de verschillende soorten opgaven die ze maakten. 

Van de ondervraagde schoolleiders zien 8 op de 10 een belangrijke rol voor het basisonderwijs in de ontwikkeling van digitale geletterdheid bij leerlingen. Bijna driekwart van de ondervraagde schoolleiders en meer dan de helft van de leerkrachten vindt dat hun school een duidelijke visie heeft op digitale geletterdheid in hun onderwijs. De helft van de ondervraagde scholen heeft deze visie echter nog niet of nauwelijks geïmplementeerd in het schoolbeleid of concrete activiteiten.

“Goed dat digitale geletterdheid gemeten is. Het rapport nodigt uit tot verder gesprek en dat is hard nodig.”
- Deelnemer focusgroep Peil.Digitale geletterdheid

Lees het onderzoeksrapport voor alle bevindingen

De reflectiewijzer, ontwikkeld door SLO en de Inspectie van het Onderwijs, is voor schoolteams. Het is een hulpmiddel om op uw school met elkaar in gesprek te gaan over het onderwijs in digitale geletterdheid. Voor het voeren van dit gesprek kunt u de richtinggevende vragen in de reflectiewijzer gebruiken. Deze vragen gaan bijvoorbeeld over de visie en doelen van de school en de onderwijsbehoeften van leerlingen. Daarnaast zijn er vragen over ondersteuning en professionalisering van de leerkrachten. De antwoorden op deze vragen kunnen het startpunt zijn voor een kwaliteitsimpuls voor het onderwijs in digitale geletterdheid. 

Download de reflectiewijzer

Uit de interviews met de schoolleiders blijkt dat op iets meer dan de helft van de scholen een speciale coördinator voor digitale geletterdheid is aangesteld. De door de inspectie geraadpleegde focusgroep van experts vindt dit goed. 

“Net zo goed als je een taalexpert hebt, moet er binnen de school een expert in digitale geletterdheid zijn. Die deskundige mag niet helemaal extern zijn en moet ook onderdeel van het team zijn. Er moet immers een verandertraject worden ingezet. De expert moet daarnaast weten hoe hij of zij dit traject vormgeeft en hoe die de leerkrachten motiveert en stuurt. Dat is meer dan puur digitale vaardigheden uitleggen.”
- Deelnemer focusgroep Peil.Digitale geletterdheid

Bekijk op de website meer suggesties van de experts digitale geletterdheid

Inspecteur Niels van Leuteren, Tessa van Zadelhoff (schoolleider basisonderwijs) en Sanne van der Velden (leerkracht en coördinator digitale geletterdheid) spreken over digitale geletterdheid op school. Ze bespreken de betekenis van digitale geletterdheid en het belang hiervan voor leerlingen die opgroeien in een digitale wereld. Aan de hand van concrete voorbeelden wordt duidelijk hoe Tessa en Sanne het onderwijs in digitale geletterdheid op hun scholen een plek geven.

Beluister de podcast

Op de website www.peilpunt.nl staat een compleet overzicht van uitgevoerde en geplande peilingsonderzoeken. U vindt daar bijvoorbeeld het rapport Peil.Burgerschap einde basisonderwijs, over burgerschapsonderwijs en burgerschapscompetenties van leerlingen.

Alle peilingsonderzoeken