Leraren en de inspectie

(Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Inspectie van het Onderwijs. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Beeldtitel: Leraren en de inspectie. Voice-over:)

RUSTIGE MUZIEK

VOICE-OVER: Tijdens een inspectiebezoek speelt de leraar een belangrijke rol.
De leraar maakt het onderwijs is een bron van informatie voor de inspecteur en kijkt mee tijdens de lesbezoeken.
HANS VAN DEN BERG: Ik weet van leerkrachten dat zij dat heel spannend vinden als de inspectie op bezoek komt.
Het gekke is, dat is andersom ook wel een beetje zo.
Wat voor situatie ga ik daar aantreffen? Hoe zijn de mensen?
En gaandeweg de dag vind ik de dingen terug die ik natuurlijk gezien heb in mijn voorbereiding.
Het belangrijkste en misschien ook wel het spannendste voor mij is wat is het verhaal aan het einde van de dag waarmee ik de school recht doe?
BART KEIJERS: Ik heb het zelf ook ervaren bij scholen dat er toch wel gekeken wordt van: o, er komt inspectie.
En het wordt ook wel gezien als, ja, een beoordeling van je school.
En dan wil je natuurlijk wel het laten zien zoals je het altijd heel goed doet en daar zit wel altijd een bepaalde spanning op.
Goedemorgen allemaal.
VAN DEN BERG: We maken er een goede gewoonte van om de dag te starten met een plenaire bijeenkomst met alle leerkrachten.
Dat doel is een beetje tweeledig.
Enerzijds om een stukje spanning weg te nemen en anderzijds om te vertellen van wat wij nou precies komen doen.
Waar ik heel erg nieuwsgierig naar ben, waar ik heel erg in geïnteresseerd ben is het zicht dat jullie hebben op jullie eigen kwaliteit.
VAN DEN BERG: Bij het onderzoek naar besturen en scholen kijken we naar twee dingen. Wij kijken enerzijds naar de basiskwaliteit simpelweg de vraag: voldoet het bestuur en de school aan alle wettelijke eisen waarnaar gevraagd wordt?
En het tweede is: de overige aspecten van de kwaliteit.
Daarmee bedoelen we ja, welke kleur geeft het bestuur en de school aan het eigen onderwijs?
VROUW: Goedendag. VAN DEN BERG: Goedemorgen.
VAN DEN BERG: De kracht van een inspectiebezoek zit hem in het laten zien van, ik zou bijna zeggen, de business as usual gewoon je ding doen zoals je dat altijd doet op een dag.
Daar gaat straks ook het gesprek over met elkaar om te kijken van: wat gaat goed?
En waar zijn nog ontwikkelpunten met elkaar vast te stellen?

(FLUISTEREND) Mag ik jou wat vragen?
-Ja.
Wat ben je aan het doen?
-Taal.
Ja, maar ik zie dat je daar een tabletje voor gebruikt.
ESTHER RUTTEN: Wat een inspectiebezoek voor mij toevoegt is dat er een onafhankelijk iemand met mij meekijkt hoe wij de dingen doen zoals we ze doen en dat we daar uitleg bij kunnen geven waarom we dingen op die manier doen.
En dat iemand kan meekijken van: zijn wij op de juiste weg?
KEIJERS: Het belang van toezicht zie ik eigenlijk dat je als school na gaat denken over waarom je dingen doet en dat je die dus ook kunt verantwoorden ten opzichte van de inspectie dat ze ook snappen waarom we iets doen. Maar aan de andere kant dat je ook suggesties van de inspectie kunt ontvangen van: hoe kunnen we dan alsnog ons onderwijs nog verder verbeteren om het nog beter te maken.
ERNA CLAES: Wat ik erg leuk vond, is dat hij tussen de kinderen zat en niet achter in de klas met een afvinklijstje en dat hij ook in gesprek ging met kinderen.
VAN DEN BERG: Waar ik nou benieuwd naar ben is van: hoe vinden jullie het nou eigenlijk op school?
Is dit nou een leuke school?
Ik vind rekenen het allerleukste aan deze school.
Wat is daar zo leuk aan?
VAN DEN BERG: Het gesprek met de leerlingen moet je zien als een onderdeel van het breed trekken van het verhaal over de onderwijskwaliteit op een school.
En daar komt natuurlijk bij dat kinderen in hun onbevangenheid natuurlijk ontzettend veel informatie geven die van belang zou kunnen zijn tijdens zo'n onderzoeksdag.
VOICE-OVER: Het beeld dat voortkomt uit het gesprek met de kinderen neemt de inspecteur mee in het gesprek met de leraren.
VAN DEN BERG: De leerkracht is natuurlijk ook een informatiebron voor mij om achter die kwaliteit van dat onderwijs te kunnen komen om het verhaal erachter te kunnen horen.
Dat is een van de redenen waarom we ervoor kiezen om een leerkracht maar het kan ook een intern begeleider, een directeur van een school zijn maar in ieder geval iemand van die school tijdens die lesbezoeken mee te nemen in de klas zodat wij ook een beetje leren kijken zoals de school kijkt naar de kwaliteit van het lesgeven.
Daar moet uiteindelijk het gesprek over gaan.
JEANNE VLEESHOUWERS: Ik merkte dat ik echt voor hem een aantal vragen dat ik daar goed antwoord op kon geven.
En wat ik daar belangrijk in vind, is dat ik dus vanuit de werkvloer waar ik zelf ook werk, zijn kijkkader heb kunnen verbreden doordat ik een stuk uitleg heb kunnen geven op vragen die hij had.
VOICE-OVER: Meelopen kan de leraren ook meer inzicht geven waar de inspecteur op let.
Aan het einde van de dag bespreekt de inspecteur zijn beeld van de school met de directie en de leraren.
VAN DEN BERG: Dan heb ik gezien dat jullie een bepaalde methode daarvoor gebruiken, en waar ik benieuwd naar ben is van: wat vind je daar nou heel goed aan werken?
En waarvan zeg je: Nou, dat mag van mij nog wel doorontwikkeld worden.
VAN DEN BERG: De terugkoppeling is een van de belangrijkste momenten van de dag.
Daarin delen we de ervaringen van de dag met elkaar de bevindingen van de leerkrachten en ik deel ook mijn bevindingen op die dag.
En dat komt tot uiting in een waardering die als het goed is, ook door het team meegedragen wordt omdat ze zicht hebben op waar ze staan en op de richting die ze aan het opgaan zijn.
Hier staat de verleden tijd...
KEIJERS: Ik vind het energieke, het spontane van de kinderen wat je iedere dag mag ervaren, wat je mee mag maken, dat is zo mooi en het geeft jezelf, behalve dat het onderwijs je veel energie kost levert het je ook zo veel energie op daardoor, dat is geweldig.
VAN DEN BERG: Mijn doel is: goed onderwijs voor alle kinderen en iedereen die daarin werkzaam is, dus ik ook als onderwijsinspecteur ervoor te zorgen dat we met z'n allen het beste uit alle kinderen halen.

(Aldus Hans van den Berg. Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Inspectie van het Onderwijs. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Beeldtekst: met dank aan: leerlingen en medewerkers van OBS de Graswinkel in Weert, Stichting Eduquaat. Dit is een productie van de Inspectie van het Onderwijs. Copyright 2016.)

DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER TOT HET EIND VAN HET PROGRAMMA