Lerende dialogen

Voor het interbestuurlijk toezicht op gemeenten zetten we een nieuw instrument in: de lerende dialoog. Dit is een gesprek waarin gemeenten met elkaar en met ons in gesprek gaan over bepaalde thema's binnen het toezicht en handhaving kinderopvang en LEA. Ook willen we gemeenten meer inzicht geven in risico’s en goede voorbeelden aan de hand van ons landelijke beeld.

Ervaringen met de lerende dialoog tot nu toe

Inmiddels voerden we met 18 gemeenten een lerende dialoog. Uit deze gesprekken blijkt dat de meeste gemeenten het LEA-overleg voeren. Wel hoorden we regelmatig dat de uitvoering stagneert wanneer er veel wisselingen van ambtenaren of bestuurders zijn. We adviseren gemeenten om te gaan werken met een kwaliteitscyclus waarin doelen en afspraken worden vastgelegd. Dit kan ervoor zorgen dat taken sneller opgepakt worden wanneer medewerkers deze moeten overdragen.

Meer bewustwording over het belang van het thema segregatie

Uit de gesprekken die we voerden blijkt dat gemeenten zich meer bewust zijn van het belang om niet alleen voor- en vroegschoolse educatie binnen de LEA te bespreken, maar ook thema’s als onderwijssegregatie en inschrijvings- en toelatingsprocedures van scholen. Dit is een verbetering ten opzichte van de onderzoeken die we in 2018 en 2021 deden. Bijna alle 18 gemeenten agendeerden recentelijk het onderwerp segregatie of agendeerden het voor het eerstvolgende LEA-overleg. Gemeenten hebben geen helder beeld over de mate waarin onderwijssegregatie binnen de gemeente speelt. Maar dat kan juist een goed startpunt vormen voor het gesprek hierover: ‘Is er binnen onze gemeente sprake van onderwijssegregatie en is dat wat wij willen?’

Good practice

We spraken in dit kader bijvoorbeeld een gemeente die vanuit het huisvestingsbeleid van scholen al jaren bijhoudt in welke wijken de basisschoolleerlingen wonen en in welke wijk ze naar school gaan. Zonder het te beseffen heeft deze gemeente hiermee ook de bouwstenen voor een segregatiemonitor in huis. Dit was een mooie ontdekking tijdens het gesprek.

Constructieve gesprekken met concrete verbetermogelijkheden

De gesprekken verliepen constructief en sloten vrijwel altijd af met concrete mogelijkheden voor gemeenten om de taakuitvoering te verbeteren. Na een half jaar nemen we weer contact op met deze gemeenten om te bespreken welke mogelijkheden daadwerkelijk opgepakt zijn en met welk resultaat. Als inspectie nemen we mooie voorbeelden zoals bovenstaande mee terug om weer met andere gemeenten te delen in volgende lerende dialogen en webinars. Ook verzamelen we veel ervaren knelpunten die we zullen bespreken met het ministerie.