De kwaliteit van de extra ondersteuning moet beter
De kwaliteit van de extra ondersteuning voor leerlingen die dat nodig hebben is op veel scholen onvoldoende. Dat blijkt uit onderzoek van de inspectie op 200 scholen in het primair onderwijs, 80 in het (voortgezet) speciaal onderwijs en 111 afdelingen in het voortgezet onderwijs en van praktijkscholen. Zo'n 10% van de leerlingen in het regulier onderwijs en tussen de 25 en de 50% in het gespecialiseerd onderwijs (speciaal basisonderwijs, praktijkonderwijs, speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs) hebben extra ondersteuning nodig. Voor deze leerlingen is de kwaliteit van de extra ondersteuning van essentieel belang.
Onderzoeksmethode
Op schoolniveau onderzocht de inspectie welke plek extra ondersteuning in de bredere kwaliteitszorgcyclus heeft. Op leerlingniveau keek de inspectie naar de kwaliteit van de opgestelde ontwikkelingsperspectieven (OPP’s) en de kwaliteit van uitvoering en evaluatie. Ook werden leerlingen en ouders bevraagd over hun betrokkenheid en tevredenheid over de extra ondersteuning.
Tekortkomingen
De uitvoering van ondersteuning op leerlingniveau en de kwaliteit van de ’OPP’s kennen tekortkomingen. Op schoolniveau ontbreekt vaak systematisch zicht op de kwaliteit en effectiviteit van de extra ondersteuning. Ook is dit onvoldoende ingebed in de kwaliteitszorgcyclus van scholen.
Zorgelijk is dat de helft van de OPP’s in het basisonderwijs en vmbo niet voldoet aan de wettelijke vereisten. Bij havo/vwo voldeed 73%. De OPP’s in het (v)so zijn beter op orde dan in het regulier onderwijs, hoewel ze ook daar niet allemaal voldoen aan de eisen. In het pro (91%) en het sbo (82%) zijn de OPP’ meestal wel op orde.
Stel duidelijke doelen
Het is belangrijk om duidelijke doelen te stellen voor de extra ondersteuning. Vaak zijn de gestelde doelen niet of in beperkte mate concreet en meetbaar. Punten van aandacht zijn ook het objectief evalueren of de doelen van de extra ondersteuning worden behaald en het vastleggen hiervan in het OPP en eventueel het handelingsdeel.
De inspectie besteedde bij de Staat van het Onderwijs 2024 uitgebreid aandacht aan de kwaliteit van extra ondersteuning, in de vorm van een rapport. Daarnaast zijn er een drietal factsheets uitgebracht voor het primair, voortgezet en het (voortgezet) speciaal onderwijs.