Regels inschrijving en toelating
Alle kinderen hebben recht op gelijke onderwijskansen. Daarvoor moet het onderwijs toegankelijk zijn voor alle kinderen. Scholen zijn wettelijk verplicht om transparant te zijn over het aanmeldings- en toelatingsbeleid. Dit moeten zij opnemen in de schoolgids en op de website zodat het vindbaar is voor alle ouders en andere belangstellenden.
Inschrijven mag pas vanaf 3 jaar
Kinderen mogen niet voor hun derde verjaardag inschreven worden door de basisschool. Het is voor scholen dus niet toegestaan om ‘voorinschrijvingen’ te hanteren. Daarnaast moeten scholen duidelijk en transparant zijn over voorrangsregels die zij toepassen (bijvoorbeeld bij broertjes of zusjes). Uit onderzoek van het Landelijk Kenniscentrum Gemengde Scholen blijkt dat veel besturen en scholen leerlingen al voor de leeftijd van 3 jaar inschrijven. Of zogenaamde schaduwlijsten gebruiken. Lees meer over het onderzoek. De inspectie start in 2024 een eigen verdiepend onderzoek om een landelijk beeld te krijgen.
Onderwijs is toegankelijk voor alle leerlingen
Vooral leerlingen (en ouders) met een migratieachtergrond krijgen nog regelmatig het advies van scholen om een naar een andere school te gaan. Scholen geven dit advies nog voordat de leerling schriftelijk is aangemeld bij de school. Dat blijkt uit een onderzoek van Oberon. We noemen dit wegadvisering. De genoemde argumenten zijn onder andere dat de leerlingen zich op een andere school beter thuis zouden voelen. Of dat ze op een andere school betere begeleiding kunnen krijgen. Soms is dat een terechte aanname, maar niet altijd. Wegadvisering strookt niet met de principes van vrije toegang tot het onderwijs. Ook vergroot het de kans op ongelijkheid en scheiding (segregatie) binnen onze samenleving. De inspectie benadrukt dat scholen en besturen de wet moeten naleven op deze onderdelen.
Rol van gemeenten
Gemeenten hebben een belangrijke rol als het gaat om het voorkomen van segregatie. Elk jaar overleggen gemeenten met kinderopvangorganisaties en schoolbesturen over de Lokale Educatieve Agenda. Een van de onderwerpen in dit overleg is het inschrijvings- en toelatingsbeleid. Gemeenten, kinderopvangorganisaties en schoolbesturen moeten afspraken maken over een gelijke verdeling van leerlingen met een onderwijsachterstand over de scholen.
Meer informatie
- Mag een basisschool mijn kind weigeren? (Rijksoverheid.nl)
- Wanneer mag mijn kind naar de basisschool? (Rijksoverheid.nl)
- Wanneer moet ik mijn kind aanmelden op de basisschool? (Rijksoverheid.nl)