Nieuwsbrief inspectie: middelbaar beroepsonderwijs - 28 juni 2024

Het aanleren van de basisvaardigheden Nederlandse taal, rekenen-wiskunde en burgerschap is van essentieel belang voor leerlingen en studenten en voor de samenleving. Daarom gebruikt de inspectie de standaard Basisvaardigheden (OP0) in haar instellingsonderzoeken. Komend studiejaar (2024-2025) spreken we er geen oordeel over uit. Als een instelling of opleiding niet voldoet aan de wettelijke opdracht, geven we een of meerdere herstelopdrachten. Dit hebben we het bijna afgeronde studiejaar ook gedaan. Zo zorgen we ervoor dat de instelling of opleiding werkt aan verbetering op dit gebied.

Afgelopen voorjaar vond onze webinar plaats over onderwijs en basisvaardigheden. Ook komend studiejaar besteden we aandacht aan het verduidelijken van de inhoud van de standaard.

Op het Stagepact Event van 27 maart gaf de inspectie een masterclass ‘Melden van stagediscriminatie’. De deelnemers waren voornamelijk beleidsadviseurs en managers van mbo-instellingen. We organiseerden de masterclass samen met het Verwey-Jonker Instituut, de Algemene Rekenkamer en het Deltion college. Als inspectie deelden we hier 3 belangrijke aanbevelingen.

Stagediscriminatie tegengaan

Ten eerste: bereik overeenstemming over wat onder stagediscriminatie valt en maak het vervolgens onderdeel van uw beleid, expliciet met de term ‘stagediscriminatie’. Ten tweede: stel een sociale norm en maak duidelijk dat we stagediscriminatie niet tolereren. Tot slot: schep met elkaar een cultuur van veiligheid. Zorg er dus voor dat het meldproces laagdrempelig is. Ook moeten docenten voldoende handvatten krijgen om met stagediscriminatie om te kunnen gaan.
De inspectie deed eerder al onderzoek naar stagediscriminatie, wat resulteerde in het rapport Beleid stagediscriminatie mbo-instellingen.

Beleid stagediscriminatie mbo-instellingen

Het onderzoek ‘Sturing op de basisvaardigheden’ leverde een aantal praktische aanbevelingen op van én voor besturen, scholen en opleidingen. Een van de aanbevelingen is om de basisvaardigheden te integreren in andere vakken. Op die manier krijgen taal, rekenen en burgerschap meer aandacht en zorgt u voor een betekenisvolle en aansprekende context. Een eenduidige aanpak is daarbij belangrijk. Alle onderzoeksresultaten en aanbevelingen vindt u in een kort rapport op onze website.

Sturing op de basisvaardigheden

Ieder jaar actualiseren we onze onderzoekskaders, onder meer om ze te laten aansluiten bij gewijzigde wet- en regelgeving. Dit jaar is de belangrijkste wijziging het opnemen van de steekproef-kwaliteitsonderzoeken. Deze hebben we in het schooljaar 2023-2024 voor het eerst uitgevoerd. In het mbo startten deze onderzoeken in januari 2024.

De bijgestelde onderzoekskaders zijn door de ministers vastgesteld. We publiceren ze zo spoedig mogelijk op onze website, met daarbij een overzicht van de wijzigingen. De bijgestelde onderzoekskaders zijn per 1 augustus 2024 van toepassing.

In het online magazine bij De Staat van het Onderwijs 2024 koppelen we de feiten en cijfers uit het rapport aan kenmerkende situaties en handige suggesties uit de onderwijspraktijk. Deze inspirerende verhalen leest u vanuit het perspectief van een student, onderwijzend personeel of schoolleider/bestuurder.

Stagediscriminatie voorkomen en kennismaken met het bedrijfsleven

Hoe kan u als instelling stagediscriminatie voorkomen? En wat hebben studenten nodig?
We bezochten de Zeeuwse MBO-instelling Scalda en spraken onder andere met student Maria van Middelkoop. Maria: "Instellingen laten een student vaak los tijdens de stage, terwijl studenten de begeleiding vanuit de opleiding dan juist heel belangrijk vinden.” Lees het artikel.

Bekijk ook de video Van het vmbo naar het mbo. Hier vertelt Ruud Engelse, directeur vmbo van ROC Curio, over hun innovatieve traject Challenges: ‘Hierin maken vmbo-leerlingen kennis met het mbo, maar ook met het bedrijfsleven. Zodat leerlingen weten: ‘Dit is een setting waarin ik wellicht later kom te werken. Past die opleiding dan bij mij?'

Bekijk het online magazine

Waar leidt u voor op? Met deze vraag begon ons rondetafelgesprek met een afvaardiging van 7 mbo-instellingen. Zij deden mee aan een pilot over de regionale aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt. De bijeenkomst stond in het teken van kennisdeling en het bespreken van de bevindingen uit de pilot. Thema’s die ter sprake kwamen: levenslang ontwikkelen, sturen op data en kansrijk opleiden.

Inzichten

Bij levenslang ontwikkelen bleek dat, naast de stage, steeds vaker op de werkplek wordt geleerd. Instellingen onderzoeken nu hoe het bedrijfsleven een grotere rol als opleidingspartner kan krijgen. Bij sturen op data ligt de focus nu op diploma’s, uitval en doorstroom. Waar studenten terechtkomen op de arbeidsmarkt verdient echter ook aandacht. Bij kansrijk opleiden werd benadrukt dat studenten met een afstand tot de arbeidsmarkt ook een zinvolle plek op de arbeidsmarkt kunnen krijgen. Dat kan door meer begeleiding en een warme overdracht.
De inzichten en opbrengsten uit de pilot en deze rondetafel gebruiken we als input voor onze stelselonderzoeken. Ook proberen we aan de hand hiervan het instellingstoezicht verder te verbeteren.

Het is van groot belang dat instellingen en opleidingen streven naar het beste onderwijs en zich continu verder willen verbeteren. Dat vraagt ook om stimulerend toezicht door de Inspectie van het Onderwijs. Een onderdeel van stimulerend toezicht was de waardering Goed en het predicaat Excellente School. De minister besloot in 2023 om in het funderend onderwijs de waardering Goed op schoolniveau en het predicaat Excellente School af te schaffen. Wat betekent dit voor ons stimulerend toezicht?

Voor instellingen in het mbo bestaat er nog wel de mogelijkheid om de waardering Goed op opleidingsniveau aan te vragen tijdens een vierjaarlijks onderzoek. 

Om kwaliteitsverbetering in het onderwijs blijvend aandacht te geven onderzocht de inspectie wat werkt in het stimulerend toezicht. Hieruit blijkt onder meer dat het delen van kennis de kwaliteit van onderwijs vergroot en daarom koos de inspectie dit als speerpunt. Minister Paul voor Primair en Voortgezet onderwijs heeft de Tweede Kamer hierover een brief gestuurd. In deze brief staat hoe de inspectie de komende periode het stimulerend toezicht aanpast en uitbreidt.

Inspectie wil onderwijskwaliteit verbeteren door kennis te delen

Ieder jaar publiceert de Inspectie van het Onderwijs een jaarverslag. Hierin leest u wie we zijn, wat we doen en hoe de inspectie is georganiseerd. Ook delen we waarvoor we de beschikbare middelen en capaciteit hebben ingezet. Daarnaast schetsen we de belangrijkste ontwikkelingen in 2023, zowel in onze organisatie als in ons werk. Twee voorbeelden zijn de invoering van de steekproef-kwaliteitsonderzoeken en de standaard Basisvaardigheden. Beide instrumenten helpen ons bij ons streven om beter zicht te krijgen op de kwaliteit van het onderwijs.

Jaarverslag 2023: meer bezoeken aan scholen en opleidingen door versterking toezicht

….zijn voor bekostigde en niet-bekostigde instellingen de onderwijsresultaten 2022/2023 beschikbaar. Lees hier meer over op de pagina onderwijsresultaten op onze website.