Attituden en achtergrondkenmerken van leerlingen en docenten
Hoe is het gesteld met de attitude van leerlingen tegenover rekenen en wiskunde? En heeft dat een verband met de prestaties? Hoe kijken de docenten naar hun eigen vaardigheden en naar die van de leerlingen?
Leerlingen met meer zelfvertrouwen op het gebied van wiskunde, ervaren ook meer plezier in de lessen
Leerlingen zijn weinig positief over de mate van plezier die ze ervaren bij wiskunde. Zij beschouwen wiskunde meestal niet als hun favoriete vak en verheugen zich meestal niet op de wiskundeles. De meeste leerlingen schrijven hun reken- en wiskundeprestaties toe aan hun eigen inzet (attributies positieve wiskundeprestaties). De leerlingen zijn gemiddeld genomen niet uitgesproken over het belang van wiskunde, al zijn havo/vwo-leerlingen positiever over het belang van wiskunde dan vmbo-b/k- en vmbo-g/t-leerlingen. De havo/vwo-leerlingen laten in vergelijking met vmbo-b/k- en vmbo-g/t-leerlingen meer zelfvertrouwen zien in wiskunde. Ze gaan er ook meer vanuit dat ze hun wiskundevaardigheden kunnen ontwikkelen, zij hebben een zogenaamde growth mindset. Er is sprake van verschillen tussen leerlingen binnen de onderwijssoorten: vooral tussen leerlingen van het vmbo-b/k zijn de verschillen groot. De kleine niet representatieve groep leerlingen in het praktijkonderwijs (pro) die deelnam aan het onderzoek, is niet uitgesproken positief of negatief over de mate van plezier die zij ervaren bij rekenen, al beschouwen zij rekenen ook meestal niet als hun favoriete vak. Zij scoren gemiddeld op zelfvertrouwen op het gebied van rekenen en zij schrijven hun reken- en wiskundeprestaties toe aan hun eigen inzet, net als leerlingen in de andere onderwijssoorten. Als we de verschillende aspecten van de wiskundeattituden in samenhang bekijken, dan wordt duidelijk dat leerlingen met meer zelfvertrouwen op het gebied van wiskunde ook meer plezier in wiskunde ervaren. Leerlingen met meer plezier in wiskunde zijn bovendien vaker overtuigd van het belang van wiskunde. Het hebben van een growth mindset laat enige samenhang zien met het plezier in wiskunde en voor leerlingen van het vmbo-b/k ook met zelfvertrouwen in wiskunde. De mate waarin leerlingen wiskundeprestaties toeschrijven aan hun eigen inzet, laat voor leerlingen van het havo/vwo vrijwel geen samenhang zien met andere onderdelen van de wiskundeattitude. Voor leerlingen van het vmbo-b/k en vmbo-g/t hangt het in enige mate samen met plezier en het belang van wiskunde. Ook voor pro zien we dat leerlingen met meer zelfvertrouwen op het gebied van rekenen meer plezier in het vak ervaren. Daarnaast hangt dit plezier enigszins samen met het hebben van positieve rekenattributies ten aanzien van hun rekenvaardigheid.
Docenten in alle onderwijssoorten beschikken over een growth mindset: leerlingen kunnen hun vaardigheden op het gebied van rekenen en wiskunde ontwikkelen
Docenten van de 3 onderwijssoorten beoordelen hun zelfvertrouwen in hun didactische vaardigheden als gemiddeld tot hoog. De docenten van alle onderwijssoorten hebben meer een growth mindset dan een fixed mindset: zij gaan ervan uit dat de vaardigheden van leerlingen op het gebied van wiskunde kunnen worden ontwikkeld. De meerderheid van de docenten die deelnam aan dit peilingsonderzoek heeft een tweedegraads lesbevoegdheid of een beperkte tweedegraadslesbevoegdheid. Een beperkte lesbevoegdheid betekent dat ze bevoegd zijn om les te geven in het vmbo en de onderbouw van de havo en het vwo. De schoolleiders typeerden de prestatiegerichtheid van het schoolklimaat aan de hand van 10 stellingen over de prestatiegerichtheid van docenten, ouders en leerlingen. Gemiddeld beoordelen schoolleiders die prestatiegerichtheid gemiddeld tot hoog, vooral die van docenten. De schoolleiders van de pro/vmbo-scholen ervaren de ouders als weinig prestatiegericht, al verschillen de schoolleiders hierin van mening. Tot slot beoordelen de schoolleiders van havo/vwo-scholen de prestatiegerichtheid van hun leerlingen hoger dan de schoolleiders van pro/vmbo-scholen.
Meer resultaten
In Peil.Rekenen-Wiskunde tweede leerjaar voortgezet onderwijs, 2021-2022 leest u meer over de attituden en achtergrondkenmerken van leerlingen en docenten. U vindt de informatie in deel B, hoofdstuk 2: Attituden en achtergrondkenmerken.